Lief thuisfront,

Er gebeurt zoveel dat ik echt keuzes moet maken waarover ik wel schrijf en waarover niet. Het is superleuk om zoveel reacties en aandacht te krijgen. Hartelijk dank daarvoor!

Allereerste wil ik jullie vertellen dat het goed met me gaat. Peru is een leuk land, andere gewoonten zijn er absoluut, maar dat wist ik van te voren. Wel is het soms verbazen op welke manier hier dingen geregeld worden. Ene kant zijn Peruanen heel beschermend en bewaken ze alles, aan de andere kant denk ik dan hoezo beschermend als taxichauffeurs shiften tussen de 10 en de 24 uur achter elkaar maken zonder pauzes. Als ik zie hoe het straatverkeer geregeld is en hoe ongezond rammelend sommige auto’s klinken. Wat heel handig hier is, zijn de verkeerslichten op tijd. Je weet precies wanneer je over mag steken of weer mag gaan rijden of hoelang je nog kan rijden. Want er hangt een timer bij, die de seconden aftelt. Een groene minuut die aftelt voor de auto’s en dan springt hij op rood en krijgen de voetgangers een groene minuut, zo delen zij de wegen.

School

Het werk op school gaat natuurlijk ook gewoon door. Ik wil wat op de privacy letten, dus ik zal niet alles uit de doeken doen. Laat ik zeggen dat het hier anders is dan mijn verwachtingen waren. Dat gat tussen verwachtingen en realiteit ben ik beetje bij beetje zo goed mogelijk aan het dichten. Helaas kan ik niet alle dingen die veel beter kunnen veranderen en dat moet ik dan maar voor lief nemen en de beperkingen van het systeem hier accepteren. Het is enorm frustrerend om te merken dat mensen veel geld betalen voor Nederlandse les, maar dan niet op komen dagen of geen moeite doen om thuis Nederlands te spreken of het huiswerk te maken. Ik kan de kinderen alleen voor het laatste gedeelte op hun kop geven, wat ik gedeeltelijk doe. Ik vind eigen verantwoordelijkheid belangrijk en leer dat de kinderen dan ook aan. De eerste toetsen en dictees zijn gemaakt. De kids die daarin slecht gepresteerd hebben, zijn precies zij die het huiswerk niet gemaakt hadden. Ik geef hen tips hoe ze tijd kunnen maken voor hun huiswerk en hoe ze het niet kunnen vergeten. Het is als kind hier niet makkelijk. Zoveel school zij hebben en ladingen huiswerk van de reguliere school, het verre reizen naar de school toe, sommige zijn een uur onderweg. Het vastzitten in het verkeer wat iedereen dagelijks wel overkomt en dan ook nog een Nederlands juffie die ze huiswerk geeft. Heel begrijpelijk, maar zonder oefening elders, red je het niet met slechts drie uur Nederlands onderwijs. Dan zou ik ook nog kunnen vertellen hoe sommige Nederlanders hier veranderen in Peruanen en hoe storend dat kan zijn. Kinderen worden opgehaald door de ouders en sommigen praten gelijk in het Spaans tegen het kind, terwijl ze Nederlands kunnen. Yes, thanks it’s a big help. Ik heb hen duidelijk gemaakt dat ik hen niet kan verplichten, ik ze niet bij de hand ga houden, maar ze het zelf terug zullen zien bij de resultaten op het rapport. Tot zover de frustreringen, anders wordt het wel een heel negatief verhaal.

Spreekwoorden en gezegdes

Er zijn ook positieve kanten. Na schooltijd ga ik altijd wel met een blij gevoel naar huis en vind ik het tof om hier te zijn. Na iedere les kan ik het kind laten benoemen wat het geleerd heeft. Wanneer ik zeg dat een kind met de Noorderzon vertrokken is en ik krijg de voorzichtige reactie ‘Naar het Noorden?’, moet ik inwendig grinniken en hebben we het vijf minuten over spreekwoorden en gezegdes. Kinderen hebben dan halve spreekwoorden onthouden en de verbasteringen zijn om te gieren. Bijvoorbeeld:

Kind:‘Juf, waar woon jij?’

Ik: ‘Ik woon in Miraflores.’

Kind: ‘Nee, ik bedoel in het Noorden of Zuiden?’

Ik moest even nadenken en antwoordde met ten Zuiden van San Isidro (waar de school staat).

Kind: ‘Noorden, Zuiden, West best!’ en keek er verwachtingsvol bij

Ik: ‘’Ja, bijna goed: Oost, West….’

Kind: ‘Oja, Oost, West, thuis best, dit is echt appeltje eitje! En er was ook iets met een schaap als er 1 vertrekt dan komt de rest ook een keertje’

Ik: ‘Als er één schaap over de dam is, volgen er meer, weet je ook wat het betekent?’

Uiteraard kreeg ik een hele uitleg erover die klopte.

Ander kind: ‘Wie het laatst lacht, lacht het best!’

En zo is het maar net!

De kleutertjes

Omdat we op school geen kopieermachine hebben, ga ik naar één van de vele ‘Copia shops’. Nu vind ik die bij de bushalte het handigst en ik ben inmiddels een trouwe klant. In mijn gebrekkige Spaans, wens ik haar eerst een goede dag en heb ik met post-it erop hoeveel ik er van wil hebben en wanneer ik het op kom halen. Ik heb nu alle toets boekjes en werkboekjes voor het komende jaar vanaf groep 3 klaarliggen. De kleuters is een ander verhaal, zij werken met thema’s die ik zelf in elkaar zet. JufMilou.nl helpt me daarbij. Verder lees ik me veel in over kleuters, kijk ik filmpjes en vraag ik me regelmatig af of het normaal is dat ze alleen wiebelen of door de klas rennen, behalve als ze het zandkasteel kijken, dan zitten ze ineens recht. Die lessen gaan echt nog niet perfect. Het buitenspeelritueel duurt ongeveer een half uur en dat is veel te lang. Eerst mogen zij hun eten en drinken pakken en voor zich op tafel zetten. Dan zingen we een liedje over smakelijk eten en smakelijk drinken. Kinderen zijn dan allang begonnen. Onthutste blikken helpen niet echt. Daarna kruimels wegvegen en kinderen die niet klaar zijn moeten het naar buiten meenemen of niet meer opeten, lukt ook niet. In de rij gaan staan is lastig, duurt wel een paar minuten (terwijl het meestal maar acht kinderen zijn). Een liedje erbij zingen, helpt een beetje. In de rij, twee aan twee, gaan wij met de juffrouw mee. Dat twee aan twee gaat net, maar dan een rij….uitdaging. Eén dag lukte het echt niet, toen hebben we een lange slinger gemaakt en zo naar buiten gegaan. Ik wil wel een structuur hebben, want ze moeten eerst het schoolplein over, dan de parkeerplaats en dan is er een veldje, waar zij lekker kunnen voetballen, tikkertje doen of in de boom klimmen. Dan het teruggaan is eigenlijk nog erger. Ik verwacht nog iedere keer dat ze vast uitgeraasd zijn, maar niet echt. Ze beginnen na veel moeite in de rij, maar de achterste loopt dan bijvoorbeeld niet echt mee, waardoor de rest loslaat en naar binnen stormt om zich dan te gaan verstoppen. De eerste week speelde ik het spel mee, maar na het vinden blijven ze zich verstoppen en is het gewoon zeer storend en duurt het te lang. Maar nu het goede nieuws dat ik hulp krijg van een vrijwilliger die altijd een kleuterklas had op Suriname. Zij heet Eunice en ik heb al kennisgemaakt, ze voelt als een tweede moeder, heel zorgzaam. Ze komt me binnenkort helpen en observeren en ik hoop van haar nog veel te leren. Ik mag dan wel afgestudeerd zijn aan de pabo, dat betekent niet dat ik alles weet en overal een oplossing voor heb. Ik doe ervaring op en ben er trots op dat ik om hulp durf te vragen. Ik baal nu wel eens dat ik gewoon nooit de kleuters heb kunnen doen. Ik zou zo graag willen weten hoe zij die structuur aanleren. Ik word supervrolijk van die enthousiaste kleintjes en het is super om te zien dat ze altijd vrolijk komen en het leuk blijven vinden. Het is super om de verjaardag van Puk (een pop) te vieren en hen de stoel te laten versieren, leren hoe een Nederlandse verjaardag gaat, hen te laten waggelen als een gans, kikkersprongen te maken en te draven als een paard. Het nieuwe thema: de boerderij is een succes en het is leuk om spelenderwijs te leren.

Expositie

Mijn leven naast school gaat door. Ik ben op een expositie in Barranco geweest van Ed van der Elsken, een Nederlands fotograaf. Daar heb ik Wiebe de Boer, de nieuwe NL’se ambassadeur ontmoet en nog veel meer mensen. Met één dame, Sissy, kon ik het goed vinden. Zij is ook Nederlandse en ook blond. Dat vonden alle aanwezige pers heel erg interessant en we werden wel 7x apart genomen om samen met het werk van Ed op de foto te gaan voor de kranten. Ze vragen dan je naam om die erbij te zetten, interessante ervaring. Sissy is zelf een fervent amateuristische fotografe en lette er op dat de soms wat schunnige plaatjes van Ed niet met ons samen vereeuwigd werd. Daar zou ik weer niet op gelet hebben, dus ik ben haar dankbaar. Verder is zo’n avond heel interessant en ik was nog nooit eerder in dit wereldje. Ik werd ontvangen in een grote zaal waar je aan de ene kant gratis (goede) wijn kon krijgen en aan de andere kant gratis (pisco) cocktails uitgedeeld werden. Pisco is de Peruaande drank, gemaakt van druiven, eruitziet als wodka en ook zo sterk is als wodka. Pisco sour is overal verschillend. Mijn eerste ervaring was heerlijk in een loungebar, mijn tweede in een restaurant maakte me bij de eerste aangeschoten en mijn derde ervaring was op deze expositie, die was prima met limoen, maar de volgende heb ik toch maar laten zitten. Later kwamen er kazen, fruit, cervelaat en ham met broodjes op een buffet, heerlijk. Ik kan wel wennen aan die wereld. Ik dacht even terug aan een ander wereldje van de politiek waar ik heen moest voor maatschappijleer in Havo 4 en ik Mark Rutte ontmoette (ten tijde het gedoe met Rita Verdonk). Dit was zoveel beter en lekkerder!

Downtown Lima

Natuurlijk was daar dan ook de barbecue in het huis. Heerlijke zelfgemaakte burgers (door chef Juan) en chorizoworst lagen te spetteren. Dit gepaard met broodjes, guacemole, sla en natuurlijk weer pisco met limoen en sprite. Ook werd er gedanst, salsa is heel moeilijk! De voorstelling daarvan mogen jullie in je hoofd zelf bedenken. De verjaardag van Julio werd in ieder geval goed gevierd. Zo goed dat inmiddels ook de tweede bbq een feit is, waar ik eigenlijk niet zoveel van mee heb gekregen, want ik was downtown die dag met Annewil.

Annewil heb ik leren kennen in de Nederlandse bar in San Isidro. Iedere laatste donderdag van de maand is er daar een Nederlandse avond. We hebben een week daarna afgesproken om het historisch centrum van Lima te gaan verkennen. Dat was top! Veel gezien en gelachen om de culturele gebruiken. Vooral gelachen om de wisseling van de wacht bij een bepaald gebouw, volgens mij was het Palacio de Gobierno, maar die namen lijken allemaal op elkaar. We waren al zo’n 20 minuten aan het kijken naar een fanfare die muziek makend marcheren. Eindelijk gingen ze weg het was precies 12 uur en we verwachten het nu wel eens dat ze daadwerkelijk gewisseld werden. Maar nee, toen kwam er een stoet vanuit het linkerdeurtje, die bleven stil op het plein een volgende stoet uit het deurtje kwam en marcheren een beetje rond en bleven staan. Nu kwam er een stoet uit het rechterdeurtje, precies het zelfde rondje in spiegelbeeld, maar net wat anders gekleed. De bewakers voor de deur die gewisseld moesten worden konden niet echt heel erg stilstaan. Eindelijk liep er één stoet richting het bordes en we verwachtten dat ze eindelijk gewisseld werden, maar nee. De stoeten vertrokken één voor één waar ze vandaan kwamen achter gesloten deurtjes. Onze monden stonden open en daarna moesten we zo lachen. Het plein was leeg en de bewakers voor het hek gingen weg, zodat we naar het hek konen. Nog steeds stonden daar dezelfde wachten op het bordes. Toen begonnen zij te marcheren naar het linkerdeurtje, de laatste tien meter liepen ze gewoon. Ze moesten zelfs nog aankloppen om binnen te komen. Wat een lange vertoning voor niets. We begrepen er niets van en ik doe het af als het zal wel Peruaans zijn. Leuk voor de toeristen, maar uiteindelijk is het niet en is er naast het hoge hek, geen wachter meer zichtbaar. We zijn heerlijk over de markt gelopen, met de dode dieren en smerige vleeslucht naar het fruit, naar de kipafdeling en weer naar buiten richting Chinatown. Daar hebben we heerlijk gegeten. Ik at eend met tamarinde (zoetig), waar volgens mij rijst bij hoorde, dus ik liet heel handig de ook Spaanssprekende Annewil erom vragen, terwijl zij garnalen met rijst at. Ja, triest he….mijn Spaans is nog even goed (of is het even slecht) als in week 2. Ik heb het gewoon niet echt nodig, maar ik wil het nog wel hoor. Iedereen wil alleen zo graag Engels spreken en ik vind dat wel gemakkelijk.

Strand

De dag ervoor (vrijdag) was ik in mijn uppie op zoek gegaan naar het strand, ik was er al een maand en nog geen golf van dichtbij gezien. Ik begon aan een lange afdaling, ging onder de brug door en daar was het strand met al haar surferboys. De zon ging al bijna onder en ik besloot zo maar eens terug te gaan, want in het donker lopen op een onbekende plek, sprak me niet zo aan. Maar wanneer je alleen loopt, krijg je meer aanspraak. Daardoor kreeg ik een aantal mensen over me heen die me aanspraken en surflessen verkochten. Ik ga uiteraard op surfles, maar nu nog even niet. Ik moest wachten om de zonsondergang te zien en dat was ook prachtig en liep met een jongen terug naar boven. Heerlijk dat die surfers niet zoenen bij begroeten en weggaan. Een highfive en een fistbump is all what it takes. Ik merkte gelijk het relaxte leventje op van 5 dagen surfen, zaterdag feesten en zondag uitrusten. Ik kreeg een beetje het hippie-idee en toen ik dat zei vonden ze dat zelf totaal niet. Al vroegen ze wel of ik Marihuana rookte en bij me had.. uh nee.

Kerk

Op zondag besloot ik in plaats van Nederland te zien verliezen tegen Turkije om naar kerk te gaan. Annewil nodigde me hiervoor uit en ik besloot dat het wel eens goed voor me kon zijn. De potential church is een internationale baptistenkerk (volgens mij) alles was in het Engels en Spaans verteld of ondertiteld. Het was anders dan de diensten in Sint Annaland, maar als ik die hier kreeg, ging ik hier ook niet. Er was drinken, brood met druivensap, een houten kruis met handtekeningen en een band. De dienst werd gehouden in de kelder van het hotel op de hoek en de dienst was een film van een kerkdienst in Amerika van Troy Gramling. Het onderwerp was verwachtingen en realiteit. Dat kwam bij mij wel goed terecht, zoals je eerder in mijn verhaal kon lezen. Ik ontmoette leuke jonge mensen en diezelfde avond gingen we film kijken bij de pastor. Zijn vrouw was jarig en een prettige gewoonte hier op de verjaardag is om iedereen een persoonlijk wens of verhaaltje met goede eigenschappen te vertellen aan de jarige. Dit gebeurde om beurten en ik werd overgeslagen, omdat ik nieuw was. Dat wilde ik niet, dus ook al kende ik haar slechte een dag, ik wilde haar ook feliciteren en dat deed ik.

Dagelijks leven

Mijn dagen zijn erg druk, ik begin vaak tussen 8 en 9 uur in de ochtend, opstaan hiervoor is zwaar, omdat de dag ervoor lang was. Meestal ben ik klaar om 19 uur, dan moest ik nog naar huis en eten, met een beetje geluk heb ik die dag dan normaal kunnen lunchen, maar meestal sla ik het maar over vanwege de tijdsdruk of het niet zo lekkere eten hier. Brood heeft een azijnlucht en uitgebreid warm eten, zoals de Peruanen lukt niet qua tijd. Waardoor ik ’s avonds nog meer trek heb en moe en verzwakt voel en dan maar uit eten ga, take out neem of direct ga slapen. Mam, ik eet heus wel genoeg, maak je geen zorgen. Ik mis wel jouw groenten en gebraden vlees.

Meer over eten

Peruanen vinden het eten in Peru geweldig en ook veel buitenlanders zijn er zeer mee in hun nopjes. Ik durf dan ook bijna niet te zeggen wat ik er van vind. Het is best lekker, maar een aardappel is geen vervanger van groente. Op vier plekken heb ik kip gegeten en het was overal behoorlijk droog. Ik ben meer een lomo (rund) fan dan een Pollo (kip). Cereals of yoghurt eet ik niet als diner. Brood kan wel degelijk gezond zijn. Bananenchips met guacamole is dat niet. Kaas of gedroogd vlees hoort niet naar plastic te smaken. Vlees met een uitje, rijst en aardappel is geen gezonde maaltijd voor mij. Verse vruchtensappen waar ze suiker aan toevoegen, zijn niet meer gezond. Overal limoen bij of een eetlepel zout is niet altijd lekker. Daarom doe ik als ik zelf kook maar toch iets met Hollandse invloed en ook de pannenkoeken vielen in de smaak. Ik was nooit een grote groente eter, maar hier mis ik de groentes. Ze eten heel veel fruit en weinig groente. Overal wordt suiker toegevoegd. Toetjes bestaan uit taartjes, ijs of pannenkoek met drank. Ijs zie je hier heel veel en overal zijn er ijswinkels. Elke supermarkt heeft een gigantische taart afdeling. Allemaal prachtige Rudolph van Veen taarten. Prijs is omgerekend van 15 tot 20 euro per stuk, maar als je zelf van die taarten bakt in Nederland, ben je dat ook kwijt. Echt lekkere melk of pure chocolade heb ik nog niet gevonden. Het is zachter en de melk heeft een aparte bijsmaak die ik niet kan plaatsen. Andere chocolade is vanaf 70% of hoger of het zijn bonbons. Wel heerlijke chocolademelk bij de Italiaanse restaurantjes en bij de Starbucks. Ik had een heerlijke reep Tony’s Chocolonely van Gertrude gehad bij mijn vertrek. Ik heb nog één stukje over, die bewaar ik tot ik het niet meer kan houden. Mijn haribo beertjes en honingdrop heb ik nog liggen. Echte cravings heb ik nog niet gehad, veel is hier verkrijgbaar, maar dan net iets anders van smaak. De frikandel speciaal in de Nederlandse bar was fantastisch. Als ik een oven zou hebben, ging ik zelf brood bakken of de Zeeuwse bolussen verkopen, dat zou het hier ook heel goed doen. Lekkere koeken heb ik nog niet zo ontdekt. In de supermarkt zijn het vaak galetten of droge andere koekjes of koeken die eruit zien waar je hele dag van ga springen. Wel vind ik de alfajores heel erg lekker die mijn huisgenoot meenam voor me om te proeven. Twee koekjes met een laagje dulce de leche (zoete melk) ertussen. Ook de empanadas (deeg gevuld met vlees, kip, ham kaas of groente) zijn best lekker. Eens was ik in lunchroom en ik bestelde een sandwich met kaas en kip. Ik kreeg een tompouce van toast met kip, toast en mozzarella, lekker, maar veel te klein om een sandwich te noemen. Ik vond een geweldig, altijd druk Italiaans restaurantje. Vreselijk duur vergeleken met anderen, maar megagrote sandwiches met de lekkerste ingrediënten en schotels. Peru nam veel over van de Spaanse bezetting, helaas niet het eten. Maar ik ga nog meer ontdekken en wie weet kan ik mijn mening bijstellen.

Het weer is fris door de hele dag bewolking en af en toe een paar uur zon en dan is het bloedheet. Dit komt door de el Nino. De bevolking zelf weet ook niet wat ze er mee aan moet ik zie winterjassen en lange laarzen naast shorts en hemdjes staan.

De parken zijn gevuld met artiesten, etenstentjes en speeltoestellen en ik kan me er prima vermaken. Iedere stad heeft zijn eigen architectuur. Je zult hiervan meer kunnen zien op de foto’s. Het plaatsen is een veelgevraagd karweitje van de internetverbinding. Facebook is sneller wat dat betreft.

Natuurlijk mis ik de mensen uit Nederland en daarbuiten. Het is geweldig dat mijn lieve zusje gaat trouwen met haar grote liefde en ik er niet ben om even iedereen te knuffelen of gezellig samen lekkere appeltaart te eten. Ik mis mijn neefjes en nichtje om aan voor te lezen of hen te zien knoeien met chocotaart. Ik mis Breda en haar heerlijke terrasjes met lekkere wijntjes. Ik mis het gemak van een eigen huis, mijn trampoline en goed internet. Ik mis mijn grote televisie waarop ik wel ‘heel Holland bakt kon kijken’. Ik baal dat ik pa niet kan helpen met de pluk, kan crossen op de tractor en stoer met broertje Moos kan mee helpen aansturen. Maar in verre landen wonen was mijn droom en hij kwam uit en ook al is niet alles zo als ik wilde of hoopte, het is wel super om het te doen en ten minste de kans gegrepen te hebben. Ik vind het super dat er social media is, waardoor de wereld kleiner is en ik voel alsof ik er toch een beetje bij ben. Als jullie willen skypen, kan dat. Wel even overleggen, zodat we tijd kunnen vrijmaken. Zondagochtend kan ik bijna altijd wel, dan is het middag in Nederland. Op vrijdag kan ik ook, maar de zaterdagen zijn erg wisselend omdat er ook lessen kunnen zijn of ik op avontuur ben met verder Peru te ontdekken.

Ciao ciao